Irvin D. Yalom ~ Όταν έκλαψε ο Νίτσε


"Ένα από τα παράξενα σημεία της συνομιλίας μου με τον χερ Μύλλερ", συνέχισε, σταματώντας στον τελευταίο σελιδοδείκτη, "ήταν ότι όποτε προσπάθησα να του δείξω ότι τον νιώθω, θιγόταν κι ἐκοβε την επαφή μεταξὐ μας. Α! "Γεφυράκι"! Ναι, νάτο το απόσπασμα που έψαχνα".
 Καθώς διάβαζε ο Μπρόιερ, ο Φρόυντ έκλεισε τα μάτια για να συγκεντρωθεί καλύτερα.
"Υπήρχε μια εποχή στη ζωή μας που ήμαστε τόσο κοντά, ώστε τίποτα δεν ἐμοιαζε να εμποδίζει τη φιλία και την αδελφοσύνη μας, και μόνο ένα μικρό γεφυράκι μας χώριζε. Την ώρα που ετοιμαζόσουνα να το πατήσεις, εγώ σε ρώτησα: "Θέλεις να περάσεις το γεφυράκι και να 'ρθεις σε μένα;" - Αμέσως εσύ σταμάτησες να το θέλεις. Κι όταν σε ξαναρώτησα έμεινες σιωπηλός. Από τότε βουνά και χείμαρροι και όλα όσα χωρίζουν και αποξενώνουν ορθώθηκαν ανάμεσά μας, κι ακόμα κι αν θέλαμε να συναντηθούμε, δεν μπορούσαμε. Αλλά όταν τώρα θυμάσαι εκείνο το μικρό γεφυράκι, χάνεις τα λόγια σου, ξεσπάς σε λυγμούς και απορείς".
 Ο Μπρόιερ άφησε το βιβλίο. "Πώς σου φαίνεται Ζιγκ;" "Δεν είμαι σίγουρος". Ο Φρόυντ σηκώθηκε κι άρχισε μιλώντας να βηματίζει μπροστά στη βιβλιοθήκη. "Παράξενη ιστοριούλα. Ας την αναλύσουμε λογικά. Ένα πρόσωπο πρόκειται να περάσει το γεφυράκι - δηλαδή, να πλησιάσει το άλλο - όταν το δεύτερο πρόσωπο το καλεί να κάνει ακριβώς αυτό το ίδιο πράγμα που είχε ήδη κατά νου. Τότε το πρώτο πρόσωπο δεν μπορεί να κάνει το βήμα, γιατί τώρα θα έμοιαζε σαν να υποτάσσεται στο άλλο - απ' ό,τι φαἰνεται, η εξουσία παρεμβαίνει και εμποδἰζει το πλησίασμα".
 "Ναι, ναι, έχεις δίκιο, Ζιγκ. Μπράβο! Τώρα το βλέπω. Αυτό σημαίνει ότι ο Χερ Μύλλερ θα ερμηνεύσει οποιαδήποτε έκφραση θετικών συναισθημάτων ως απόπειρα επιβολής εξουσίας. Ιδιόρρυθμος συλλογισμός: έτσι γίνεται σχεδόν αδύνατο να τον πλησιάσεις. Σε κάποια άλλη παράγραφο εδώ μέσα λέει ότι νιώθουμε μίσος προς αυτούς που βλέπουν τα μυστικά μας και μας συλλαμβάνουν να έχουμε τρυφερά αισθήματα. Αυτό που χρειαζόμαστε εκείνη τη στιγμή δεν είναι συμπόνια, αλλά να ξανακερδίσουμε την εξουσία πάνω στα ίδια μας τα συναισθήματα".


Απ' το οπισθόφυλλο του βιβλίου: ο διάσημος ψυχίατρος Irvin D. Yalom επινοεί στο μυθιστόρημα αυτό τη συνάντηση δύο ιστορικών προσώπων (Φρίντριχ Νίτσε και Γιόζεφ Μπρόιερ) στη μητρόπολη των διανοητικών ζυμώσεων του 19ου αιώνα, τη Βιέννη, δίνοντας μια ερμηνευτική εκδοχή της γέννησης της ψυχοθεραπείας και της σχέσης της με την υπαρξιακή φιλοσοφία.


Ίρβιν Γιάλομ, ΟΤΑΝ ΕΚΛΑΨΕ Ο ΝΙΤΣΕ , εκδ. ΑΓΡΑ, μτφρ. Ευαγγελία Ανδριτσάνου - Γιάννης Ζέρβας
Irvin D. Yalom, When Nietzsche Wept

Σχόλια