Varlam Shalamov ~ Ιστορίες απ' την Κολιμά


"Συμμετείχα κι εγώ σε μια χαμένη μάχη          
για πραγματική ανανέωση της ζωής".
                           ΒΑΡΛΑΜ ΣΑΛΑΜΟΦ

ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ

Πώς χαράσσονται οι δρόμοι πάνω στη χιονισμένη χέρσα γη; Μπροστά πηγαίνει ένας άντρας, ιδρώνοντας και βρίζοντας, κου­νώντας μετά βίας τα πόδια του και βουλιάζοντας κάθε στιγμή στο εύθραυστο βαθύ χιόνι. Ο άντρας φεύγει μπροστά, μαρκά­ροντας την πορεία του με μαύρες άνισες λακκούβες. Κουράζεται, ξαπλώνει στο χιόνι, ανάβει ένα τσιγάρο κι ο καπνός του ταμ­πάκου ανεβαίνει γαλάζιο συννεφάκι πάνω από το λευκό στραφταλίζον χιόνι. Ο άντρας έχει ήδη μετακινηθεί παραπέρα, αλλά το συννεφάκι κρέμεται ακόμα στο σημείο που κάθησε να ξεκου­ραστεί - ο αέρας είναι σχεδόν ακίνητος. Οι δρόμοι ανοίγονται πάντα σε μέρες γλυκιές, για να μην σβήσουν οι άνεμοι τους κό­πους των ανθρώπων. Ο άντρας ορίζει μόνος του τα σημεία προσανατολισμού στη χιονισμένη απεραντοσύνη: ένα βράχο, ένα ψηλό δέντρο, ο άντρας κατευθύνει τον εαυτό του πάνω στο χιόνι όπως ο πηδαλιούχος κατευθύνει το πλοιάριο στο ποτάμι, από κάβο σε κάβο. Παράλληλα στο στενό και ασταθές χνάρι κινούνται παρα­ταγμένοι πλάι-πλάι πέντε-έξι άνδρες, κολλητά ο ένας στον άλλο. Πατούν δίπλα του, όχι πάνω του. Φτάνοντας σε ένα προκαθο­ρισμένο σημείο, κάνουν μεταβολή και ξαναπροχωρούν έτσι ώστε να πατικώσουν τη χιονισμένη χέρσα γη, τον τόπο εκείνο που δεν πάτησε ακόμα πόδι ανθρώπου. Ο δρόμος έχει πια ανοίξει. Πάνω του μπορούν τώρα να κινηθούν άνθρωποι, έλκηθρα με φορτία, τρακτέρ.  Αν ακολουθήσεις βήμα-βήμα την πορεία του πρώτου άνδρα, θα βρεθείς σε μια ορατή αλλά αδιάβατη ατραπό, δρομάκι όχι δρόμο, κι είναι οι λακκούβες, δυσκολότερο να τις περάσεις απ' ό,τι τη χέρσα γη. Για τον πρώτο είναι δυσκολότερο από όλους, κι όταν πια αυτός καταρρέει, τη θέση του παίρ­νει κάποιος άλλος από την πρωτοπόρα πεντάδα. Ο καθένας από αυτούς που ακολουθούν το χνάρι, ακόμα και ο πιο μικροκαμωμένος, ο πιο αδύναμος, οφείλει να πατήσει ένα κομματάκι χιονισμένης παρθένας γης, όχι το ξένο χνάρι. Και πάνω στα τρακτέρ και τ' άλογα δεν κάθονται συγγραφείς, μα αναγνώστες.



*Είναι η ζωή στο όριο του θανάτου - πνευματικού, ηθικού και, κυρίως, φυσικού - εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στα στρατόπεδα εργασίας της Σοβιετικής Ένωσης κατά τις δεκαετίες '30 - '50. Την ωμότητα και το αδιανόητο αυτής προσπαθεί να μας περιγράψει ο συγγραφέας με τη μεγαλύτερη δυνατή οικονομία λόγου και συναισθημάτων...
(Απ' τον πρόλογο)





 Δείγμα της έκδοσης σε μορφή pdf

ΒΑΡΛΑΜ ΣΑΛΑΜΟΦ, ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΛΙΜΑ, Μετάφραση απ' τα ρωσικά - Πρόλογος: Ελένη Μπακοπούλου, Εκδ. Ίνδικτος, Αθήνα 2011

Περισσότερα: http://shalamov.ru/en/
 
  




Σχόλια