Luis Buñuel ~ Η Τελευταία Πνοή
Αν μου 'λεγαν: σου μένουν είκοσι χρόνια ζωής, πώς θα' θελες να περάσεις κάθε εικοσιτετράωρο που σου απομένει να ζήσεις; θα απαντούσα: δώστε μου δυο ώρες ενεργητικότητας και είκοσι δύο ώρες για να ονειρεύομαι υπό την προϋπόθεση ότι θα μπορώ να θυμάμαι - γιατί το όνειρο δεν μπορεί να υπάρξει παρά μόνο μέσα από τη μνήμη που το τρέφει.
Λατρεύω τα όνειρα, ακόμη κι όταν είναι εφιάλτες, όπως συμβαίνει συνήθως με τα δικά μου. Τα όνειρά μου είναι διαρκώς σπαρμένα από εμπόδια, που τα συναντώ ξανά και ξανά. Αλλά το ίδιο μου κάνει.
Αυτός ο τρελός έρωτας για το όνειρο, για την απόλαυση του να ονειρεύομαι τελείως απαλλαγμένος από οποιαδήποτε ανάγκη για εξήγηση, είναι ένα από τα βαθιά αισθήματα που μ' έφεραν κοντά στο σουρεαλισμό. Ο Ανδαλουσιανός σκύλος γεννήθηκε από τη συνάντηση ενός ονείρου μου με ένα όνειρο του Νταλί. Αργότερα εισήγαγα όνειρα στις ταινίες μου, προσπαθώντας να αποφύγω τον λογικό κι επεξηγηματικό ρόλο που παίζουν συνήθως.
Μια μέρα είπα σ' ένα μεξικανό παραγωγό - που όμως δεν του άρεσε καθόλου το αστείο μου: "Αν η ταινία βγει πολύ μικρή, θα βάλω μέσα ένα όνειρο".
Ψυχίατροι κι αναλυτές κάθε είδους έχουν γράψει πολλά για τις ταινίες μου. Τους ευχαριστώ γι' αυτό, αλλά δεν διαβάζω ποτέ τα έργα τους. Δεν μ' ενδιαφέρουν. Μιλώ σ' ένα άλλο κεφάλαιο για την ψυχανάλυση, αυτή την ταξική θεραπευτική μέθοδο. Προσθέτω εδώ ότι ορισμένοι αναλυτές, απελπισμένοι από την περίπτωσή μου, μ' έχουν δηλώσει "ανεπίδεκτο ανάλυσης", σαν να ανήκα σε μια άλλη κουλτούρα, μια άλλη εποχή, πράγμα που στο κάτω κάτω είναι πιθανό.
Στην ηλικία που είμαι, τους αφήνω να λένε. Η φαντασία μου είναι πάντα παρούσα και θα με στηρίζει με την απόρθητη αθωότητά της, μέχρι την τελευταία των ημερών μου. Φρίκη για την κατανόηση. Ευτυχία να δέχομαι το απρόσμενο. Αυτές οι παλιές μου τάσεις έχουν δυναμώσει στο πέρασμα του χρόνου. Σιγά σιγά αποσύρομαι. Πέρυσι, υπολόγισα, ότι μέσα σε έξι μέρες, που σημαίνει εκατόν σαράντα τέσσερις ώρες, δεν είχα παρά τρεις ώρες συζήτησης με φίλους. Τον υπόλοιπο χρόνο μοναξιά, ονειροπόληση, ένα ποτήρι νερό ή ένας καφές, το απεριτίφ δυο φορές την ημέρα, κάποια ανάμνηση που μου έρχεται ξαφνικά, κάποια εικόνα που με επισκέπτεται, κι έπειτα το ένα φέρνει τ' άλλο κι είναι κιόλας βράδυ.
Αν όλα τα παραπάνω φαίνονται συγκεχυμένα και βαρετά, ζητώ συγγνώμη. Δεν είμαι φιλόσοφος, καθώς δεν είχα ποτέ την ικανότητα για αφαίρεση. Αν κάποια φιλοσοφικά πνεύματα, ή που νομίζουν πως είναι τέτοια, χαμογελούν διαβάζοντάς με, τότε είμαι ευτυχής που τους έκανα να περάσουν μερικές ευχάριστες στιγμές.
Ελπίζω μόνο ότι ήμουν αρκετά σαφής. Ένας ισπανός φιλόσοφος, ο Χοσέ Γκαός, έγραφε, σαν όλους τους φιλόσοφους, σε μια ακατανόητη διάλεκτο. Σε κάποιον που τον κατέκρινε γι' αυτό απάντησε μια μέρα: "Ε, ωραία, τόσο το χειρότερο! Η φιλοσοφία είναι για τους φιλόσοφους".
Θα του αντέτασσα τη φράση του Αντρέ Μπρετόν: "Ένας φιλόσοφος που δεν τον καταλαβαίνω, είναι ένας απατεώνας". Είμαι απολύτως της ίδιας γνώμης - παρόλο που δυσκολεύομαι κάπως, μερικές φορές, να καταλάβω τι λέει ο Μπρετόν.
| Λουίς Μπουνιουέλ, | Η τελευταία πνοή, μτφρ. Μαρία Μπαλάσκα, εκδ. ΟΔΥΣΣΕΑΣ |
| |
| |
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου