Είναι καιρός να επιστρέψουμε στην ουτοπική σκέψη. Χρειαζόμαστε έναν καινούργιο πολικό αστέρα, έναν καινούργιο παγκόσμιο χάρτη, που για ακόμα μία φορά εμφανίζει μια μακρινή, αχαρτογράφητη ήπειρο: την «Ουτοπία». Λέγοντας αυτό, δεν εννοώ τα αμετάβλητα σχεδιαγράμματα που οι φανατικοί της ουτοπίας προσπαθούν να μας μπουκώσουν με τις θεοκρατίες τους ή τα πενταετή σχέδιά τους. Αυτά απλώς υποτάσσουν τον πραγματικό κόσμο σε διακαή όνειρα. Σκεφτείτε αυτό: Η λέξη ουτοπία σημαίνει και «καλό τόπο» και «ανύπαρκτο τόπο». Αυτό που χρειαζόμαστε είναι εναλλακτικοί ορίζοντες που υποκινούν τη φαντασία. Και πραγματικά εννοώ «ορίζοντες» στον πληθυντικό αριθμό. Σε τελική ανάλυση, οι αντικρουόμενες ουτοπίες είναι το οξυγόνο της δημοκρατίας. Κι όπως πάντα, η δική μας ουτοπία θα ξεκινήσει έχοντας μικρό μέγεθος. Τα θεμέλια αυτού που σήμερα ονομάζουμε «πολιτισμό» τέθηκαν πριν από πολλά χρόνια από οραματιστές που ακολουθούσαν τον βηματισμό που έδιναν οι δικοί τους τυμπανιστές.[...] Ωστόσο, ένα πράγμα είναι βέβαιο: Χωρίς αυτούς τους ανά τους αιώνες ονειροπόλους με τα διάπλατα ανοιγμένα μάτια, θα συνεχίζαμε να είμαστε ακόμη φτωχοί, πεινασμένοι, βρόμικοι, φοβισμένοι, χαμηλού πνευματικού επιπέδου, άρρωστοι και άσχημοι. Χωρίς την ουτοπία, είμαστε χαμένοι. Όχι ότι το σήμερα είναι καλό. Απεναντίας. Όμως, είναι ζοφερό, αν δεν ελπίζουμε σε κάτι καλύτερο. «Για να ευτυχίσει ο άνθρωπος, δε χρειάζεται μόνο να απολαμβάνει το ένα ή το άλλο, αλλά να ελπίζει και να επινοεί και να αλλάζει», έγραφε κάποτε ο Βρετανός φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ. Και σε κάποιο άλλο σημείο συνέχιζε ως εξής: «Αυτό που θα έπρεπε να επιθυμούμε δεν είναι μια ολοκληρωμένη Ουτοπία, αλλά ένας κόσμος όπου η φαντασία και η ελπίδα είναι ζωντανές και ενεργές.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου