Ο Σωκράτης, στην παράδοση της ελληνικής σκέψης, πήρε ως αφετηρία την αδιαμφισβήτητη πίστη στην αλήθεια του φαίνεσθαι και δίδαξε: "Να φαίνεσαι στον εαυτό σου όπως θα ήθελες να φαίνεσαι στους άλλους". Ο Μακιαβέλι, αντίθετα, στην παράδοση της χριστιανικής σκέψης, έπαιρνε ως δεδομένη την ύπαρξη ενός υπερβατικού Είναι πίσω και πέρα από τον κόσμο των φαινομένων και επομένως δίδασκε: "Να φαίνεσαι όπως θα ήθελες να είσαι", με το οποίο εννοούσε: "Μη σε νοιάζει πώς είσαι, αυτό δεν έχει σημασία στον κόσμο και στην πολιτική, όπου μετράει μόνο το φαίνεσθαι και όχι το πραγματικό Είναι. Αν μπορείς να καταφέρεις να φαίνεσαι στους άλλους όπως θα ήθελες να είσαι, αυτό είναι το μόνο που μπορούν να απαιτήσουν οι δικαστές του κόσμου τούτου". Η συμβουλή του ηχεί στ' αυτιά μας σαν συμβουλή για υποκρισία, και η υποκρισία στην οποία ο Ροβεσπιέρος κήρυξε τον μάταιο και καταστροφικό του πόλεμο πράγματι έχει να κάνει με τη διδασκαλία του Μακιαβέλι.
[...] Η υποκρισία είναι το ηθικό ελάττωμα μέσω του οποίου εκδηλώνεται η διαφθορά. Η εγγενής δολιότητά της, να παρουσιάζει κάτι που δεν υπάρχει, έχει ρίξει το σπινθηροβόλο φως της στη γαλλική κοινωνία από τότε που οι βασιλείς της Γαλλίας αποφάσισαν να μαζέψουν τους ευγενείς του βασιλείου στην αυλή τους για να τους ψυχαγωγούν, να τους χειραγωγούν και να τους διαφθείρουν μέσα από ένα εξαιρετικά περίπλοκο παιχνίδι τρυφηλότητας και ίντριγκας, κολακείας και ταπείνωσης, αλλά και ωμής ξεδιαντροπιάς.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου