Fernando Pessoa - Θαλασσινή Ωδή του Άλβαρο ντε Κάμπος

ΜΟΝΟΣ, στὴν ἔρημη ἀποβάθρα, τοῦτο τὸ καλοκαιρινὸ πρωινό, κοιτάζω τὴν εἴσοδο τοῦ λιμανιοῦ, κοιτάζω τὸ ᾽Ακαθόριστο, κοιτάζω καὶ χαίρομαι νὰ βλέπω, μικρό, μαῦρο καὶ καθαρό, ἕνα ὑπερωκεάνιο νὰ μπαίνει στὸ λιμάνι. Εἶναι ἀκόμη πολὺ μακριά, ὁλοκάθαρο, κλασικὸ στὸ εἶδος του. ᾽Αϕήνει πίσω του στὸν μακρινὸ ἀέρα τὴ μάταιη γιρλάντα τοῦ καπνοῦ του. Μπαίνει, καὶ τὸ πρωὶ μπαίνει μαζί του, καὶ στὸ ποτάμι, ξυπνάει παντοῦ ἡ ζωὴ τῆς θάλασσας, ὑψώνονται πανιά, ρυμουλκὰ προχωροῦν, μικρὰ πλεούμενα προβάλλουν πίσω ἀπ᾽τὰ πλοῖα ποὺ σταθμεύουν στὸ λιμάνι. ϕυσάει μιὰ ἀκαθόριστη αὔρα. ᾽Αλλὰ ἡ ψυχή μου εἶναι μ᾽αὐτὸ ποὺ βλέπω λιγότερο, μὲ τὸ ὑπερωκεάνιο ποὺ μπαίνει, γιατί ᾽ναι ἕνα μὲ τὴν ᾽Απόσταση, μὲ τὸ πρωί, μὲ τὴ θαλασσινὴ οὐσία αὐτῆς τῆς ῞Ωρας, μὲ τὴν ὀδυνηρὴ γλυκύτητα ποὺ μὲ κατακλύζει σὰν ζαλάδα, σὰν ναυτία ποὺ ἁπλώνεται, ἀλλὰ στὸ πνεῦμα. Κοιτάζω ἀπὸ μακριὰ τὸ ὑπερωκεάνιο, μὲ μεγάλη ἀνεξαρτησία ψυχῆς, καὶ μέσα μου ἕνα τιμόνι ἀρχίζει νὰ γυρνάει ἀργά. Τὰ ὑπερωκεάνια ποὺ μπαίνουν μὲ τὸ πρωὶ στὸ λιμάνι ϕέρνουν γιὰ μένα τὸ χαρούμενο καὶ λυπημένο μυστήριο τοῦ ἐρχομοῦ καὶ τῆς ἀναχώρησης. Φέρνουν μνῆμες ἀπὸ μακρινὲς ἀποβάθρες κι ἄλλες στιγμὲς τῆς ἴδιας ἀνθρωπότητας
σ ᾽ἄλλα λιμάνια, μὲ τρόπο διαϕορετικό.

[…]῎Α, ποιός ξέρει, ποιός ξέρει, ἂν δὲν ἔϕυγα κάποτε, πρὶν ἀπὸ μένα, ἀπὸ μιὰ ἀποβάθρα. ῍Αν δὲν ἄϕησα, πλοῖο στὸν πλάγιο ἥλιο τῆς αὐγῆς, κάποιο λιμάνι ἄλλου εἴδους; Ποιός ξέρει ἂν δὲν ἄϕησα, πρὶν ἡ ὥρα τοῦ ἐξωτερικοῦ κόσμου ὅπως ἐγὼ τὸν βλέπω ἀρχίσει νὰ λάμπει γιὰ μένα, μιὰ μεγάλη ἀποβάθρα μὲ κόσμο λιγοστό, σὲ μιὰ μεγαλούπολη τὴν ὥρα ποὺ ξυπνάει, πολιτεία ἀπέραντη, ἐμπορική, τεράστια, συμϕορητική, ἂν αὐτὸ εἶναι δυνατὸν ἔξω ἀπὸ τὸν Χῶρο καὶ τὸν Χρόνο;

Ναί, ἀπὸ μιὰ ἀποβάθρα, μιὰ ἀποβάθρα κατὰ κάποιον τρόπο ὑλική, πραγματική, ὁρατὴ σὰν ἀποβάθρα, ἀποβάθρα πραγματικά, τὴν ᾽Απόλυτη ᾽Αποβάθρα ποὺ τὸ πρότυπό της μιμούμαστε ἀσυνείδητα θυμόμαστε ἀνεπαίσθητα ὅταν ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι χτίζουμε τὶς ἀποβάθρες στὰ λιμάνια μας…

Fernando Pessoa, Θαλασσινή Ωδή του Άλβαρο ντε Κάμπος, μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Gutenberg, 2023

* Η Θαλασσινή ωδή είναι ένα από τα ελάχιστα έργα που ο Φερνάντο Πεσσόα ολοκλήρωσε και δημοσίευσε εν ζωή.

Περισσότερα...